Mỹ và Nhật là hai siêu cường về kinh tế. Tuy nhiên, tư duy kinh tế của họ không hoàn toàn giống nhau: tư duy Nhật chú trọng sự hiệu quả, còn tư duy Mỹ hướng tới sự đổi mới.
Để dễ hiểu, ta lấy ngành sản xuất ô tô, nơi cả Mỹ lẫn Nhật đều là cường quốc, làm ví dụ.
Hãy xem xét các yếu tố quan trọng nhất của ngành này:
1. Công nghệ sản xuất: có thể mua.
2. Mẫu mã: có thể copy hoặc mô phỏng.
3. Dây chuyền sản xuất: có thể mua.
4. Thị trường nguyên liệu: chung toàn cầu.
5. Thị trường các nhà sản xuất phụ: chung toàn cầu.
6. Thị trường nhân lực: chung toàn cầu.
7. Thị trường tiêu thụ: chung toàn cầu...
Chẳng có gì khác biệt với mọi đối thủ cạnh tranh. Vậy thì, điều quan trọng nhất, vẫn là khả năng trong cùng một thời gian, ai có thể tạo ra sản phẩm, hoặc rẻ hơn, hoặc chất lượng tốt hơn, hoặc cả hai, sẽ là người chiến thắng. Và hiển nhiên, đó là người nắm trong tay "hệ thống quản trị" tốt nhất.
Vào những năm 1970-1980 của thế kỷ trước, các công ty Nhật đã thực sự tạo ra cuộc cách mạng về quản trị. Họ là những người tiên phong trong việc triển khai các hệ thống quản trị chất lượng như Total Quality Management, Toyota Ways, Continuous Improvement,... Kết quả là, các nhà máy Nhật đã sản xuất ra hàng hoá với chất lượng cao hơn, giá thành rẻ hơn trong nhiều thập niên. Có thể nói, hàng hoá Nhật xâm chiếm thành công thị trường phương Tây nhờ hiệu quả của quản trị. Những công ty Nhật như Sony, Canon, Toyota,... đã trở thành những thương hiệu hàng đầu thế giới.
Nhưng nếu nhìn lại hai chục năm gần đây, chúng ta ít thấy doanh nghiệp Nhật xuất hiện trong danh sách những công ty mới, thành công nhất thế giới. Những Amazon, Google, Facebook, YouTube, Twitter, Uber, AirBnB, Tesla,... đều là các công ty Mỹ!
Đây là một sự ngạc nhiên. Người ta giải thích rằng, có thể người Nhật đã quá chú trọng tới quản trị, nên sao nhãng với chiến lược.
Bản chất của chiến lược là "làm cái mới, cái khác", trong khi bản chất của quản trị là "làm tốt cái cũ".
Nếu suy nghĩ của bạn còn bị chi phối bởi hai chữ "hiệu quả", bạn sẽ không cố gắng làm "cái mới, cái khác".
Thực tế, trong vòng hai chục năm trở lại đây, luật chơi của thị trường đã đổi khác. Công nghệ thay đổi nhanh hơn. Sự tích hợp của nhiều công nghệ, đặc biệt là internet, đã thay đổi lối sống của con người. Rất nhiều sản phẩm mới ra đời. Vòng đời của các sản phẩm truyền thống cũng trở nên ngắn hơn.
Thị trường toàn cầu hoá vừa là cơ hội, vừa là thách thức. Nó khuếch đại mọi thứ, từ tốt tới xấu. Trong một thời gian ngắn, Pokemon được cả thế giới say mê. Nhưng nếu Nokia có một sản phẩm lỗi, ngay lập tức cũng sẽ được cả thế giới biết đến.
Các công ty ngày nay phải có khả năng phản ứng với những thay đổi nhanh của khách hàng, của công nghệ, của thị trường; không chỉ liên tục benchmark với những best practice như trước kia mà phải luôn có những phát kiến mới để đi trước đối thủ... Để có thể tồn tại và phát triển trong điều kiện mới, các công ty cần phải tổ chức gọn nhẹ và linh hoạt. Một tổ chức lớn được điều hành bằng một hệ thống quản trị chặt chẽ là không đủ năng động trong bối cảnh hiện nay.
Theo Giáo sư Đại học Harvard, Michael Porter, hiện nay các công ty Nhật đang mất năng lực cạnh tranh, do chậm đổi mới. Mà nguyên nhân chính là hệ thống quản trị phức tạp của họ đã tạo ra khoảng cách rất khó thu hẹp giữa back office và frontier.Ngày nay, vị thế của một công ty trên thị trường không phải là cái bền vững. Nếu công ty có một lợi thế nào đó, trong trường hợp tốt nhất, nó cũng chỉ mang tính tạm thời (ví dụ hôm nay, rất ít người còn nhớ vào năm 2016, nhân loại từng phát cuồng vì trò chơi pokeman). Nếu bạn ỉ vào lợi thế của công ty trong hiện tại thì điều đó đã đảm bảo khả năng thất bại đang rất gần.
Thế giới đang thay đổi. Để thích nghi thì bạn cũng phải thay đổi. Và để dễ thay đổi, tổ chức của bạn phải tinh giản và gọn nhẹ.
Và khi những công ty lớn, có bề dầy lịch sử không còn nhiều lợi thế, thì cơ hội mở ra tốt hơn cho các Start-Up.
Mặc dù rất ngưỡng mộ hệ thống quản trị của người Nhật, nhưng tôi thấy, có vẻ họ đang hụt hơi so với người Mỹ. Nếu không thay đổi, những thế lực mới như Hàn Quốc... cũng có thể vượt qua họ.
Còn ở VN, tư duy kinh tế của chúng ta nên là gì, mong các bạn cùng chia sẻ!
HOANG MINH CHAU
Thực tế, trong vòng hai chục năm trở lại đây, luật chơi của thị trường đã đổi khác. Công nghệ thay đổi nhanh hơn. Sự tích hợp của nhiều công nghệ, đặc biệt là internet, đã thay đổi lối sống của con người. Rất nhiều sản phẩm mới ra đời. Vòng đời của các sản phẩm truyền thống cũng trở nên ngắn hơn.
Thị trường toàn cầu hoá vừa là cơ hội, vừa là thách thức. Nó khuếch đại mọi thứ, từ tốt tới xấu. Trong một thời gian ngắn, Pokemon được cả thế giới say mê. Nhưng nếu Nokia có một sản phẩm lỗi, ngay lập tức cũng sẽ được cả thế giới biết đến.
Các công ty ngày nay phải có khả năng phản ứng với những thay đổi nhanh của khách hàng, của công nghệ, của thị trường; không chỉ liên tục benchmark với những best practice như trước kia mà phải luôn có những phát kiến mới để đi trước đối thủ... Để có thể tồn tại và phát triển trong điều kiện mới, các công ty cần phải tổ chức gọn nhẹ và linh hoạt. Một tổ chức lớn được điều hành bằng một hệ thống quản trị chặt chẽ là không đủ năng động trong bối cảnh hiện nay.
Theo Giáo sư Đại học Harvard, Michael Porter, hiện nay các công ty Nhật đang mất năng lực cạnh tranh, do chậm đổi mới. Mà nguyên nhân chính là hệ thống quản trị phức tạp của họ đã tạo ra khoảng cách rất khó thu hẹp giữa back office và frontier.Ngày nay, vị thế của một công ty trên thị trường không phải là cái bền vững. Nếu công ty có một lợi thế nào đó, trong trường hợp tốt nhất, nó cũng chỉ mang tính tạm thời (ví dụ hôm nay, rất ít người còn nhớ vào năm 2016, nhân loại từng phát cuồng vì trò chơi pokeman). Nếu bạn ỉ vào lợi thế của công ty trong hiện tại thì điều đó đã đảm bảo khả năng thất bại đang rất gần.
Thế giới đang thay đổi. Để thích nghi thì bạn cũng phải thay đổi. Và để dễ thay đổi, tổ chức của bạn phải tinh giản và gọn nhẹ.
Và khi những công ty lớn, có bề dầy lịch sử không còn nhiều lợi thế, thì cơ hội mở ra tốt hơn cho các Start-Up.
Mặc dù rất ngưỡng mộ hệ thống quản trị của người Nhật, nhưng tôi thấy, có vẻ họ đang hụt hơi so với người Mỹ. Nếu không thay đổi, những thế lực mới như Hàn Quốc... cũng có thể vượt qua họ.
Còn ở VN, tư duy kinh tế của chúng ta nên là gì, mong các bạn cùng chia sẻ!
HOANG MINH CHAU
![[TRUYỆN TRANH] THẦN THOẠI HY LẠP - TẬP 1 : NGUỒN GỐC CÁC VỊ THẦN - CHAPTER 01](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhQg5KsgMxnOC_1y9VL-EXWSsH_zkuAOiWaaGMHrl84EduSHqX5Q7xYjhU-zG24SxMoknbSbI0PbbJSiRQwBxCsz5m-TbLAbfh-0aKa5XZdSBGatBXPCYTOzR2ESahzfwdaAfEWKxitVDKY/s72-c/11129346_10153279990299390_5386594727398470784_o.jpg "[TRUYỆN TRANH] THẦN THOẠI HY LẠP - TẬP 1 : NGUỒN GỐC CÁC VỊ THẦN - CHAPTER 01")
![[TRUYEN TRANH] - 7 VIÊN NGỌC RỒNG BẢN ĐẸP - TẬP 03- CHAP 30, 31, 32, 33, 34](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjq_4b_Scbw5fVGSRzc4dizy0DzkEUaod5u_fSQ8dp2sz5QQKe63ohKXzyJh2wGCCybbtIKMVaQZikD3IT64SVONqSybMM9uFU3zGM2LitGsB4IyddWUllNuc_0Hh9NlqrKfxaYftTL1IAt/s72-c/dragons_goku_master_roshi_picc_2560x1440_wallpaperfo.com.jpg "[TRUYEN TRANH] - 7 VIÊN NGỌC RỒNG BẢN ĐẸP - TẬP 03- CHAP 30, 31, 32, 33, 34")
![[TRUYỆN TRANH] THẦN THOẠI HY LẠP - CHAPTER 72 - PHÁN QUYẾT CỦA NỮ THẦN ATHENA](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiRm0luBx8V_A6nihyphenhyphen4il8IXNcpgwOXylpuQMfjUCCG_mtmLW6os69TyOC4FVW7bs-RAz3gsA6bZ9rrDuBPfHrdac_Y7Y4klaQubqJaXp1it0mgLSTQ07SU0ohk_M0zY0urzWEZ1PvNpFk0/s72-c/Comicvn.net+Only+00001.jpeg "[TRUYỆN TRANH] THẦN THOẠI HY LẠP - CHAPTER 72 - PHÁN QUYẾT CỦA NỮ THẦN ATHENA")
![[TRUYỆN TRANH] - HESMAN TẬP 10 : NGUỒN ĐIỆN CHẾT](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhvLWqXwG62hOStqKScP1fPth7PydbQet9D-Y9nbfVsunUJtV5YFqRFbP5KOd_c5KOVP-LihN1SV3KdWrLgSW__9D_xjsbgOSNFFSDudozBI_eU4tJagTaQOehp9vF85Om1M7YEc3hjEV9U/s72-c/951.7NW425ae2d724070db.resized.jpg "[TRUYỆN TRANH] - HESMAN TẬP 10 : NGUỒN ĐIỆN CHẾT")
![[TRUYỆN TRANH] THẦN THOẠI HY LẠP - CHAPTER 70-71: NÀNG Ê LẾCH TƠ](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjHMv3cqHelahuDSGSUTEDcbhEmfBny249PtKZv6T0aFto8P-XcfMwnDdDyX_7qQsclfDiGn1VGJtex__5HhcPPz5uvqwQsDAxO4BePI1RmL-xBu5ZqdwtZqkQoNpAe-FSlWN0ox9QxW6Q9/s72-c/Comicvn.net+Only+00001.jpeg "[TRUYỆN TRANH] THẦN THOẠI HY LẠP - CHAPTER 70-71: NÀNG Ê LẾCH TƠ")
